Jakie są rodzaje żarówek LED?

Technologia LED, znana od niemal 80 lat, rozpowszechniła się stosunkowo niedawno dzięki rozwojowi elektroniki i znacznemu obniżeniu kosztów produkcji. Zaczęto ją stosować w technice oświetleniowej głównie ze względu na doskonały stosunek kosztów eksploatacji do jakości światła, które można uzyskać dzięki diodom LED.

Spis treści:

1. Co to jest żarówka LED?
2. Jak zbudowana jest żarówka LED? Zalety rozwiązania
3. Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na sposób zastosowania
4. Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na zastosowane półprzewodniki oraz barwę światła
5. Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na moc
6. Rodzaje gwintów żarówek LED
7. Rodzaje żarówek LED – na co zwrócić uwagę przy zakupie?

Co to jest żarówka LED? Zalety rozwiązania

Żarówka LED z technicznego punktu widzenia nie powinna być nazywana żarówką, ponieważ nie występuje w niej żarnik, tak typowy dla klasycznej żarówki. Świecenie uzyskuje się za sprawą pewnych zjawisk występujących w tzw. półprzewodnikach. Oczywiście z punktu widzenia użytkownika, nazewnictwo nie ma większego znaczenia, dlatego przyjęło się określenie żarówka LED i jest ono powszechnie stosowane.

Do najważniejszych zalet różnego rodzaju żarówek LED zaliczyć należy przede wszystkim:

• wysoką sprawność oraz wydajność w porównaniu z żarówkami tradycyjnymi,
• błyskawiczną reakcję na załączenie,
• duża żywotność żarówek LED – sprzedawane w Mi-Store źródła światłasprzedawane w Mi-Store źródła światła zapewniają aż 25 000 godzin świecenia,
• możliwość uzyskania wielu barw światła,
• bezpieczeństwo użytkowania – niska temperatura źródła światła oraz brak toksycznych substancji, charakterystycznych np. dla świetlówek,
• bardzo niskie zużycie energii sięgające nawet ponad 90% typowego zużycia klasycznego światła żarowego.

Jak zbudowana jest żarówka LED?

Choć na rynku dostępnych jest wiele rodzajów żarówek LED różniących się od siebie rozmaitymi cechami, wszystkie zbudowane są według jednego schematu i składają się z następujących elementów:

• diod elektroluminescencyjnych (LED) umieszczonych na podstawie żarówki,
• klosza ochronnego,
• obudowy, w której umieszczony jest radiator odprowadzający ciepło oraz układ zasilający,
• trzonka żarówki – na rynku dostępne są różne rodzaje trzonków żarówek LED. Są wśród nich klasyczne gwinty, ale również różnego rodzaju piny

Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na sposób zastosowania

Różnego rodzaju żarówki LED stosowane są w wielu dziedzinach przemysłu (np. w samochodach, maszynach rolniczych, w rozmaitych taśmach produkcyjnych), a także w domach, mieszkaniach i biurach.

Mogą współpracować z systemami inteligentnego budynku opartymi na sensorach, sterowanymi automatycznie lub za pomocą aplikacji na smartfony, czy też stanowić element tradycyjnej instalacji elektrycznej.

Oświetlenie bazujące na diodach elektroluminescencyjnych opiera się na różnych rozwiązaniach – od taśm świetlnych, poprzez plafony i świetlówki, po tradycyjne żyrandole, w których montuje się żarówki LED. Dostępne w handlu źródła ledowe przyjmują rozmaite kształty (np. kuli, spirali czy świeczki lub reflektora), jednak największą popularnością cieszą się żarówki LED o wyglądzie nawiązującym do typowej żarówki wolframowej.

Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na zastosowane półprzewodniki oraz barwę światła

Inaczej niż w przypadku tradycyjnych żarówek, w których barwa światła zależy wyłącznie od koloru jej szkła, dioda elektroluminescencyjna daje taką barwę światła, jaką emituje zastosowany w niej półprzewodnik z domieszkami. Innymi słowy, o barwie światła decyduje skład chemiczny półprzewodnika. W diodach elektroluminescencyjnych można zastosować:

• arsenek glinowo-galowy (AlGaAs) dający czerwoną barwę światła,
• fosforoarsenek galu (GaAsP) dający barwę czerwoną, pomarańczową oraz żółtą,
• glino-galo fosforek indu (AlGaInP) dający barwę czerwoną, pomarańczową oraz żółtą,
• fosforek galu (GaP) dający barwę czerwoną, żółtą i zieloną,
• fosforek glinowo-galowy (AlGaP) dający barwę zieloną,
• azotek galu (GaN) dający barwę zieloną i niebieską,
• azotek indowo-galowy (InGaN) dający barwę zielono-niebieską i niebieską,
• selenek cynku (ZnSe) – dający barwę niebieską,
• azotek glinu (AlN), azotek glinowo-galowy (AlGaN) dający promieniowanie bliskie nadfioletowemu,
• diament dający promieniowanie nadfioletowe.

Oczywiście w dostępnych sprzedaży żarówkach LED dobiera się półprzewodniki tak, żeby uzyskać pożądaną barwę światła, a do najczęściej poszukiwanych przez użytkowników należy światło zbliżone barwą do naturalnego, o lekkim tylko odchyleniu w kierunku niebieskiego (chłodna biel) lub żółtego (ciepła biel). Tym niemniej, LED dają spore możliwości w zakresie barwy emitowanego światła.

Rodzaje żarówek LED – podział ze względu na moc

Ogromną zaletą oświetlenia bazującego na diodach elektroluminescencyjnych jest niewielki pobór mocy, niezależne od rodzaju żarówek LED. Nawet bardzo silne światło powyżej 2100 lm, odpowiadające mocy 150 W tradycyjnej żarówki to pobór energii elektrycznej na poziomie Moch 15-25 W.

Najczęściej stosowane w oświetleniu ogólnego przeznaczenia żarówki LED odpowiadające mocom tradycyjnych żarówek między 40 a 75 W, to moc na poziomie 4-10 W oraz 300 – 1100 lm. Żarówki LEd w lampkach nocnych czy stołowych to zwykle poziom 2-3 W, odpowiadających 25 W żarówek tradycyjnych i 200-250 lm.

Rodzaje gwintów żarówek LED

Wśród rodzajów żarówek LED duże znaczenie ma zastosowany trzonek. Może to być rodzaj pinu, lecz najczęściej poszukiwane przez użytkowników są typowe gwinty, dzięki którym żarówki LED można zastosować w standardowych oprawach oświetleniowych.

Źródła LED produkowane są więc zarówno z klasycznym gwintem tzw. dużym, czyli E27, jak i małym – E14, a także innymi, mniej typowymi, jak np. E10 czy E40.

• napięcie zasilania (V) – instalacje domowe przystosowane są do żarówek pracujących na napięciu 230 V,
• częstotliwość prądu (Hz) – w domowych instalacjach częstotliwość prądu wynosi 50Hz,
• rodzaj gwintu żarówki,
• żywotność liczona w godzinach (h),
• klasa energetyczna (A), określająca ekonomiczność żarówki,
• wskaźnik oddawania barw (Ra), czyli stopień naturalności barwy światła w skali od 0 do 100, gdzie 100 to odwzorowanie światła naturalnego.

Warto również sprawdzić, czy producent lub sklep dają gwarancję na żarówkę LED. Dobrej jakości źródła światła będą ją posiadały.